پیوند: http://www.tebyan.net

وظیفه روحانیت در حفظ نظام

شکی نیست که یکی از بزرگترین و برجسته ترین انقلاب هایی که در قرن اخیر رخ داد و آثار بسیار بزرگ و برجسته ای از خود بجای گذاشت، انقلاب اسلامی ایران بود. در یک برهه تاریخی از زمان این رویداد بزرگ، جهان را به لرزه درآورد و اذهان عمومی و مخصوصا دلهای مومنین و مسلمانان جهان را به خود متوجه ساخت.

مهمترین نقطه برتری و برجسته ترین تفاوت این انقلاب با انقلابهای دیگر، رویکرد مذهبی و دینی آن بود. آنهم رویکردی بر مبنای دین اسلام و با رهبریت یک مرجع بزرگ دینی.

جایی که سخن از دین و مذهب به میان می آید بدون شک روحانیت متعهد در صدر کلام قرار خواهد گرفت. این انقلاب شکوهمند که به رهبری امام خمینی(ره) مسیر پر فراز و نشیب خود را طی کرد در اوج تعجب و بهت آوری جهانیان به پیروزی رسید.

با توجه به دینی بودن این انقلاب، بدون شک روحانیت در این پیروزی نقش بسیار مهم و کلیدی را ایفا کرد. حال با گذشت بیش از سی سال از خلق این حماسه بزرگ، امروز نیز روحانیت به عنوان طلایه دار و حافظ این نظام اسلامی و دینی در صدر قرار دارد و وظیفه خطیر این محافظت، بیش از همه متوجه روحانیون و طلاب علوم دینی است.

به راستی روحانیت امروز ما چه نقشی در حفظ و حراست از این دستاورد بزرگ دینی خواهد داشت؟ انقلابی که به نام دین و اسلام جرقه خورد و با خون هزاران شهید آبیاری شد و نقش فداکاری و ایثار بسیاری از بزرگان دین و مردم متدین جامعه بر جبین او نقش بست، چگونه می تواند در پرتو حراست و حفظ روحانیت، خود را از انواع و اقسام خطرهای داخلی و خارجی محافظت کند.

مقام معظم رهبری در مقاطع مختلف و در سخنرانی های گوناگون به این مساله مهم و خطیر اشاره کرده اند. در این نوشتار به برخی از این بیانات گهربار اشاره خواهیم کرد.

1- مسلح شدن به سلاح علم و تهذیب

اولین قدم برای حفظ و حراست از انقلاب اسلامی عزیز شناخت زمان و گام برداشتن همراه آن است. به بیان دیگر اینکه باید آموخت هر زمان چه نیازهایی دارد و برای برطرف کردن آن نیازها چه چیزهایی لازم است. این مهم خود نیازمند تبحر و تیزبینی کافی است.

روحانی باید بداند در چه زمانی زندگی می کند و این زمان به چه چیزی نیاز دارد. چه شبهاتی در زمان او وجود دارد و چگونه باید به آنها پاسخ گفت.

البته صرف شناخت زمان و نیازهای آن برای عملی شدن کافی نیست بلکه نیازمند نیروی دیگری است به نام شجاعت. چرا که بسیاری از مواقع نیازها شناخته می شود اما به خاطر برخی مسائل چالشی، شخص از پاسخ دادن به آن طفره می رود.

این مسائل می تواند جو عمومی جامعه، مشکلات، تخریب شخصیتی و حتی خطر جانی و مالی باشد. لذا نیاز به شهامت و شجاعت برای عملی کردن این مسئله بسیار مهم و حیاتی است. طلبه باید بتواند این نیاز را درک کرده، پاسخ آن را بیابد و با شهامت و شجاعت بدان پاسخ دهد. این روحیه شهامت در راه تبلیغ دین یکی از ارکان است که تبلیغ به معنای واقعی کلمه بدون آن محقق نخواهد شد.

مقام معظم رهبری در این باره می فرماید:

«نیاز لحظه‌ها را برآورده کردن، کار آسانی نیست. اولا درک و استعداد و تیزبینی می خواهد. ثانیا شجاعت و شهامت می خواهد که وقتی دیگران کاری را نمی کنند او انجام دهد».[1]

نکته مهم و کلیدی دیگری که در کنار این شناخت و پاسخ، اساسی و مهم است بحث تهذیب اخلاقی است.

طلبه موفق اگر مهذب نباشد یا قادر به پاسخگویی نخواهد بود. چرا که شهامت و شجاعت برخاسته از تقوا و تهذیب را ندارد و یا اگر هم قادر به پاسخ گویی باشد یا اثر گذار نیست و یا گذر زمان او را در خود محو خواهد کرد. چرا که بدون شک دچار کج روی خواهد شد و از مسیر اصلی فاصله خواهد گرفت.

این نکته ای است که بارها و بارها بزرگان دین به آن تاکید کرده اند. مقام معظم رهبری نیز در سخنان خود بدان اشاره کرده اند که:

«روحانیت در كنار كسب علم باید همواره مقید به تدیّن، تهذیب اخلاقی، فرائض و نوافل، و تلاوت قرآن باشد».

2-دخالت در امور سیاسی و عدم کناره گیری و بی تفاوتی نسبت به انقلاب

وظیفه مهم و خطیر دیگری که در صیانت از انقلاب اسلامی به دوش طلاب و روحانیون است، مساله دخالت در امور سیاسی است. اگرچه متاسفانه گروه اندکی از طلاب سعی می کنند وارد سیاست نشده و از آن کناره گیری کنند، اما بدون شک این بی تفاوتی اولین ضررش به جامعه اسلامی و سپس به بدنه روحانیت بازگشت می کند.

روحانیت به عنوان موسس این انقلاب اسلامی بزرگ وظیفه دارد که در مسیر اعتلا و پیشرفت آن گام به گام قدم بردارد و لازمه آن ورود به مباحث سیاسی انقلاب و آگاهی از آن است.

از ابتدای انقلاب اسلامی تا کنون نیز روحانیت در جای جای مسائل سیاسی وارد شده و قبل از انقلاب نیز بزرگان و مراجع ما در این مسیر با جدیت گام برداشتند که وقایعی چون تحریم تنباکو و قیام مشروطه و امثال آن خود گواه این مطلب است.

لذا سکولار جایی در میان طلاب و حوزه های علمیه ما نخواهد داشت. بدون شک یکی از سیاستهای مهم دشمن برای براندازی نظام و انقلاب اسلامی و مردمی ایران، جدا کردن روحانیون از بدنه انقلاب است.

مقام معظم رهبری در این باره می فرماید:

«حوزه های علمیه نمی توانند سكولار و نسبت به نظام اسلامی بی تفاوت باشند، در حالیكه سیاست سرویس های امنیتی دشمنان نظام اسلامی اعم از امریكا، انگلیس و رژیم صهیونیستی، القاء وجود فاصله میان روحانیت و نظام است، هیچ روحانی نمیتواند خود را جدای از نظام اسلامی بداند؛ روحانیت و حوزه های علمیه سربازان این نظام هستند و هیچ گاه نمیتوانند خود را جدا از نظام اسلامی تصور كنند»

3- هجرت تبلیغی و تلاش برای راهنمایی مردم

سومین نکته مهم بحث تبلیغ و ارشاد مردم است. این تبلیغ می تواند تبلیغ دینی و یا تبلیغ ارشادی باشد.

خوشبختانه طلاب و روحانیون در ایام تبلیغی به این وظیفه مهم عمل می کنند. اما ذکر این نکته ضروری است که فقط ابلاغ و رساندن احکام دین بدون بصیرت دینی و سیاسی مشکلی را از جامعه ما حل نخواهد کرد.

همانطور که در زمان ائمه بزرگوار ما، بی بصیرتی یکی از مهمترین آفاتی بود که گرفتار جامعه مسلمین شد و ائمه اطهار علیهم السلام به راه های گوناگون و طرق مختلف سعی داشتند این مساله را برای مردم روشن کنند.

امروزه نیز تبین مسائل دینی اگر همراه با تفهیم و بصیرت دینی نباشد قطعا جامعه ما دچار برخی مشکلاتی خواهد شد که در زمان صدر اسلام و بعد از آن گریبانگیر امت اسلامی گردید.

رهبر معظم انقلاب در بخشی از سخنان خود به این نکته اشاره می کند:

«روحانیت و حوزه های علمیه باید با تلاش علمی مضاعف و مجهز شدن به معارف عمیق دینی و آشنایی با اندیشه های نو و ارتباط مستمر با نسل جوان بویژه دانشجویان، در جهت خدمت به نظام اسلامی و تقویت آن حركت كنند».

بدون شک یکی از مهمترین پایگاه های تبلیغی و فرهنگی که می تواند مسیر تبلیغی را برای طلاب هموار سازد مساجد و کانون های فرهنگی است. این پایگاه ها سرمایه های عظیمی برای روحانیت اند که بسیاری از روشنگری ها می تواند در همین مراکز انجام شود. همانطور که از صدر اسلام تا کنون و در برهه های مختلف تاریخی، همین روش و منوال ادامه داشته است.

مقام معظم رهبری در این باره تذکر می دهد که :

«لازم است روحانیون و ائمه جماعات، كانون های فرهنگی مساجد را با همكاری بسیج رونق بخشند و ضمن حضور تأثیرگذار در مساجد و نمازهای جماعت، معارف دینی و مناقب اهل بیت علیهم السّلام را برای مردم بیان كنند».

 

---

پی نوشت:

[1]سخنرانی23/2/1388