اين سوره در مكه نازل شده وداراي 15آيه است.
سورةشمس كه در حقيقت سورة«تهذيب نفس و تطهير قلب از ناپاكيها و ناخالصيها»است، برمحور همين معني دور مي زند.
در آغاز سوره به يازده موضوع مهم از عالم خلقت و ذات پاك خداوند براي اثبات اين معني كه فلاح و رستگاري در گرو تهذيب نفس است ، قسم ياد شده است ، و بيشترين سوگندهاي قرآن را بطور جمعي در خود جاي داده است.
در پايان سوره به ذكر نمونه اي از اقوام متمرد و گردنكش (قوم ثمود) مي پرداز دكه بخاطر ترك تهذيب نفس در شقاوت ابدي فرو رفتندوخداوند آنها را به مجازات شديدي گرفتار كرد.
سوگندهاي قرآن عمومأ دو مقصد را تعقيب مي كند:نخست اهميت مطلبي كه سوگند به خاطر آن ياد شده است و ديگر اهميت خود اين امور كه مورد سوگند است ، چرا كه سوگند هميشه به موضوعات مهم ياد مي شود.
رسول گرامي اسلام (ص) فرمود : « هر كس سورة شمس را بخواند گوئي به تعداد تمام اشيائي كه خورشيد وماه بر آنها مي تابد در راه خدا صدقه داده است.
اين فضيلت بزرگ از آنِ كسي است كه، محتواي بزرگ اين سورة كوچك را در جان خود پياده كند وتهذيب نفس را وظيفة قطعي خود بداند.
در اين سوره اشاره به عاقبت مرگبار طغيانگران دارد وبه عنوان نمونه به سرگذشت قوم ثمود پرداخته است.
قوم ثمود كه نام پيامبرشان صالح بود ،از قديمي ترين اقوامي هستند كه در يك منطقة كوهستاني ميان حجاز و شام زندگي ميكردند.آنها زندگي خوب و مرفّه،سرزمين آباد ، قصرهاي مجلل و خانه هاي مستحكم داشتند ، ولي نه تنها شكر اين همه نعمت را به جا نياوردند ، بلكه سر به طغيان وسركشي برداشته و به تكذيب پيامبرشان صالح برخاستند وآيات الهي را به باد سخريه گرفتندوسرانجام خداوند متعال آنها را با يك صاعقة بزرگ آسماني نابود كرد.