اين سوره در مكه نازل شده وداراي 25 آيه است.
اين سوره از مباحث معاد سخن مي گويد ،در آغاز اشاراتي به حوادث هولناك وتكان دهنده پايان جهان وشروع قيامت مي كند،ودر مرحله بعد به مسأله رستاخيز وحساب اعمال نيكوكاران وبدكاران وسرنوشت آنها ودر مرحله سوم به بخشي از اعمال واعتقاداتي كه موجب عذاب وكيفر الهي مي شودودر مرحله چهارم بعد از ذكر سوگندهايي به مراحل سير انسان در مسير زندگي دنيا وآخرت اشاره مي كندوسرانجام در مرحله پنجم باز سخن از اعمال نيك وبد وكيفر وپاداش آنهاست.
رسول گرامي اسلام(ص)فرمود:«كسي كه سوره انشقاق را بخواند خداوند او را از اين كه در قيامت نامة اعمالش به پشت سرش داده شود در امان مي دارد».
در اين سوره انسانها را به دو گروه تقسيم مي نمايد :
گروه اول كساني كه تلاش وكوشش آنها همواره براي خدا وسعي وحركتشان به سوي خداست ونامةاعمالشان به دست راستشان مي دهند كه اين نشانه پاكي عمل وصحت ايمان ونجات در قيامت است وخوشحال به اهل خانواده باز مي گردند .
گروه دوم كفار و مجرمان تبهكار هستند كه نامه اعمالشان را به دست چپشان مي دهند وآنها از شرمساري وذلت دست را پشت سر مي گيرند ،تا اين سند جرم وفضاحت كمتر ديده شود ولي چه فايده كه در آنجا چيزي پنهان شدني نيست.
بصير بودن خداوند نسبت به اعمال آدمي وثبت وضبط آنها حتماً بايد مقدمه اي براي حساب وجزا باشد وگرنه بيهوده است.
منظور از «شفق» در اين سوره همان روشني آميخته با تاريكي در آغاز شب است.واز آنجا كه ظهور شفق خبر از يك حالت تحول ودگرگوني عميق در جهان مي دهد،واعلام پايان روز و آغاز شب است،وزيبائي خاصي دارد واز همه گذشته وقت نماز مغرب است،خداوند به آن سوگند ياد فرموده تا همگان را وادار به انديشه در اين پديدة زيباي آسماني كند.
در پايان سوره راه بازگشت را به روي كفار مي گشايد ومي فرمايد:اين عذاب اليم از كساني كه توبه كنند وايمان آورند واعمال صالح انجام دهند قطعاً برداشته شده وپاداش دائم ونقصان ناپذير به آنها داده مي شود.