نام‌خوب، باعث تأثیرات مثبت و خوب در اشخاص می‌شود، این تأثیرات در روح و اعمال او هم واقع می‌شود و نتیجه‌‌ی آن، نیک‌نامی شخص در دنیا و آخرت است، و البته نام، به تنهایی نمی‌تواند خوشبختی و سعادت افراد را تضمین کند اما می‌تواند یکی از عوامل مۆثر در سعادت انسان باشد.

وای،من دارم مادر می شم!!

نام هر فرد، نمادی از او و بیانگر هویت و شخصیت او در نزد دیگران است. به فرض مثال، وقتی یک ایرانی با فردی خارجی برخورد کند، همین که نام خود را بگویند، ملّیتشان روشن و مشخص می شود و با تصوراتی که از ملّیت هم دارند، یکدیگر را شناسایی می کنند و طبق آن با هم برخورد می کنند.

همچنین در تحقیقات دیگری که محققان دانشگاه نورث وسترن در ایلینویز انجام دادند مشخص شد که انتخاب اسم بسیار مهم تر از آن چیزی است که تاکنون تصور می شد و شاید به همین دلیل است که کتاب های اسم نزد مردم از محبوبیت بالایی برخوردارند.

به گفته این محققان، علم نشان می دهد که داشتن یک اسم زیبا و خوش آهنگ نه تنها احساس اطمینان فرد را افزایش می دهد بلکه موجب می شود دیگران به طور مثبت تری به وی نگاه کنند.

نام نیک چه تأثیری در تربیت افراد دارد؟

در پاسخ به این سۆال، باید گفت که نام نیک از چند جهت در انسان تأثیر مطلوب و شایسته می گذارد:

1. تأثیر در رفتار دیگران

نام هر فرد، نمادی از او و بیانگر هویت و شخصیت او در نزد دیگران است. به فرض مثال، وقتی یک ایرانی با فردی خارجی برخورد کند، همین که نام خود را بگویند، ملّیتشان روشن و مشخص می شود و با تصوراتی که از ملّیت هم دارند، یکدیگر را شناسایی می کنند و طبق آن با هم برخورد می کنند. بنابراین، علاوه بر اینکه نام نیک به گونه ای حرمت نهادن به شخصیت انسان است، همچنین باعث احترام گذاردن دیگران نیز می شود.

2. اثر تلقینی

نام هر فرد به مانند جسمی است که از آغاز تا پایان عمر همراه او می باشد و اثر تلقینی در روح و جسم او دارد و همة افرادی که با انسان سر و کار دارند، او را با همین نام می خوانند.
در تحقیقات دیگری که محققان دانشگاه نورث وسترن در ایلینویز انجام دادند مشخص شد که انتخاب اسم بسیار مهم تر از آن چیزی است که تاکنون تصور می شد و شاید به همین دلیل است که کتاب های اسم نزد مردم از محبوبیت بالایی برخوردارند

نام هر کسی نشان دهندة خلق و خوی درونی او می باشد و به طبع، انسان ها توقع دارند که هر فرد به تناسب اسم خویش دارای صفتی که از نام او استنباط می شود، باشد و خویشتن را آراسته به کمال آن نام نماید و از صفات رذیله ای که به خصوص با آن نام منافات دارد، پیراسته گردد.

3. اثر انگیزش

معمولاً هر انسانی ناخودآگاه دوست دارد خود را با بزرگانی همانند کند که هم نام آنها است و می کوشد تا رفتار و کردار خود را با آنان مطابقت دهد. بنابراین، نام نیک بر تربیت فرزندان تأثیرگذار است و نمی توان از آن چشم پوشی کرد. حتی اگر تأثیر کمی هم داشته باشد، باید به آن اهتمام ورزید؛ زیرا تربیت صحیح در پیِ توجه به نکات کوچک محقق می شود.
شناسنامه

همان گونه که اسلام برای همه ی شئون زندگی انسان چه فردی و چه اجتماعی برنامه و نظر دارد در مورد نامگذاری افراد که بخشی از سبک زندگی اوست هم دارای یک نظام و نظرگاه مستقل است.

وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَ‌ضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِی بِأَسْمَاءِ هَۆُلَاءِ إِن كُنتُمْ صَادِقِینَ

و خدا همه نام ها [یِ موجودات] را به آدم آموخت؛ سپس [هویت و حقایق ذات موجودات را] به فرشتگان ارائه کرد و گفت: مرا از نام های ایشان خبر دهید، اگر [در ادعای سزاوار بودنتان به جانشینی] راستگویید.

یکی از نعمات بزرگ خداوند متعال به انسان نعمت زبان و به تبع آن قدرت تکلم و بیان مفاهیم است، که به وسیله ی آن ارتباط انسان ها با یکدیگر در پهنه ی زمان و مکان و حتی فرهنگ و نژاد و تمدن های گوناگون برقرار می گردد.

به همین وسیله است که انسان می تواند خواسته ها، عواطف و درونیاتش را با دیگر همنوعانش در میان بگذارد و در این میان سرعت انتقال مفاهیم از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به همین جهت است که برای انتقال مفاهیم ذهنی، خارجی و یا حقیقی و … اسامی به وجود آمدند.

«اسم در لغت به معنای لفظی است که بر حقیقت و مسمائی دلالت کند، این کلمه از ماده (سمه) اشتقاق شده و «سمه» به معنای داغ و علامتی است که بر گوسفندان می زنند، تا مشخص شود صاحب آن کیست و شاید از ریشه و ماده (سمو) گرفته شده باشد که در این صورت به معنای رفغت و بلندی است.

همچنان که قلٌه از دامنه بخاطر رفعت و بلندیش ممتاز شده؛ نام نیز باعث تشخیص افراد و تمایز آنان از دیگران می گردد. اسم در اصطلاح و عرف معادل نام و نشان است».
نام هر کسی نشان دهندة خلق و خوی درونی او می باشد و به طبع، انسان ها توقع دارند که هر فرد به تناسب اسم خویش دارای صفتی که از نام او استنباط می شود، باشد و خویشتن را آراسته به کمال آن نام نماید و از صفات رذیله ای که به خصوص با آن نام منافات دارد، پیراسته گردد
اسامی قبیح

امروزه متأسفانه دیده می شود که در جامعه ی ما نام گذاری به اسامی الهه ها و خدایان فرهنگ های شرک آلود باستانی و غیره از جمله الهه فرهنگ های یونانی و هندی و میترائیستی رواج یافته که قطعا با باورهای توحیدی ما در تعارض است و البته موجب بروز شرک پنهان و ترویخ خرافات فرهنگ های جاهلی کفرآلود می شود.

حساسیت پیامبر اسلام در مقابل نام های نامناسب

پیامبر اسلام نام های زشتی را که بر مردم یا شهرها بودند عوض می کردند(بحارالانوار، ج43، ص16 و 17) از این دست می توان به نمونه های زیر اشاره نمود:

قلیل بن صامت به “کثیر"، عاص بن الأسود به “مطیع” و مادر عاصم بن عمر “عاصیه” نام داشت که رسول الله"سهله” نامید. (وسائل‌الشیعة، ج21، ص390 )

و فرجام سخن آنکه همان گونه که اسلام برای همه ی شئون زندگی انسان چه فردی و چه اجتماعی برنامه و نظر دارد در مورد نامگذاری افراد که بخشی از سبک زندگی اوست هم دارای یک نظام و نظرگاه مستقل است.

بنابراین طبیعی است که کسانی که باورمند به اسلام و دارای جهان بینی توحیدی و گرایش الهی باشند سعی می کنند آنچه که در درون خود دارند را در همه ی وجوه زندگیشان وارد کنند.

منبع:

ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره 168.

سایت قرآنی ایکنا

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان