در روز 18 رجب سال دهم هجری ابراهیم فرزند رسول خدا(ص) در حالی که هنوز دو سالش تمام نشده بود، دار فانی را وداع گفت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

پیامبراکرم(ص) دارای دو پسر به نام‌های، عبدالله و قاسم، معروف به طیب و طاهر و چهار دختر به نام‌های زینب، رقیه، ام کلثوم و حضرت فاطمه زهرا(س) بود که همگی از خدیجه کبری(س) بودند و در مکه معظمه دیده به جهان گشودند.

رسول خاتم از همسران دیگر، فرزندی نداشت مگر از «ماریه قبطیه». او از اهالی اسکندریه بود که پس از سفر به حجاز مسلمان و همسر پیامبر شد.

وقتی آثار حمل بر ماریه ظاهر شد، پیغمبر(ص)، ماریه را در میان بستانی که متعلق به پیامبر و در میان قبیله بنی مازن و در نزدیکی مسجد قبا قرار داشت، اسکان دهد، این محل بعدها به نام «مشربه ام ابراهیم» مشهور شد، هم اکنون مشربه ام ابراهیم در دو کیلومتری سمت شرقی مسجد قبا واقع است.

پس از ولادت ابراهیم فرزند رسول خدا در اواخر سال هشتم هجری، یپغمبر در روز هفتم ولادت پسرش، گوسفندی عقیقه کرد.

در همین روز پیامبر خدا(ص) این فرزند را ابراهیم نامید و فرمود: «جبرئیل بر من نازل شد و گفت: السلام علیک یا ابا ابراهیم!

رسول خاتم(ص) فرزندش را بسیار دوست داشت. اما این کودک خردسال و محبوب پیامبر(ص) عمر چندانی نکرد و در کمتر از دو سالگی وفات یافت. وی به مدت یک‌سال و 10 ماه و هشت روز و به روایتی دیگر، یک‌سال و 6 ماه و چند روز زندگی کرد و سپس بیمار شد و در همان بیماری در 18 رجب سال دهم قمری بدرود حیات گفت.

*ابراهیم یا حسین؟

ابن عباس می‌گوید، روزی خدمت رسول اکرم (ص) بودم، فرزندش ابراهیم را روی زانوی چپ و حسین (ع) را روی زانوی راست خود نهاده بود، یک دفعه ابراهیم و یک دفعه حسین (ع) را می‌بوسید، جبرئیل بر رسول خدا (ص) نازل شد، سلام خدا را رسانید و گفت: «خداوند بین این دو فرزند را جمع نخواهد کرد، باید یکی را فدای دیگری کنی». رسول خدا (ص) نگاهی به ابراهیم و حسین (ع) انداخت و گریه کرد و فرمود: «مادر ابراهیم کنیز است که در مرگ او من و مادرش ناراحت می‌شویم؛ ولی مادر حسین (ع) فاطمه است که در نبود او، من و پدر و مادرش ناراحت می‌شویم، ای خدای متعال! من ابراهیم خودم را فدای حسین (ع) می‌کنم».

*پیغمبر در سوگ فرزندش گریان می‌شود

در دقایق آخر عمر وی و آن‌گاه که در حال جدا شدن روح از بدن بود، رسول خدا(ص) در کنار بسترش نشسته بود و در حالی که اشکش به صورتش جاری می‌شد، چنین فرمود: «تدمع العین و یحزن القلب و لانقول الاّ ما یرضی الرّب و انا بک یا ابراهیم لمحزونون»؛ قلبم اندوهناک و چشمم گریان است و چیزی بجز رضای حق نمی‌گویم، ای ابراهیم! اینک در فراقت شدیداً اندوهناکیم (صحیح بخاری ج 1، کتاب الجنائز، حدیث 1241؛ صحیح مسلم، ج 2؛ کتاب الفضائل، ح 2315؛ سنن ابن ماجه، ج 1، کتاب الجنائز، ح 1589؛ سنن ابی داود، ج 2 کتاب الجنائز، باب البکاء علی المیّت، مسند احمد، ج 3، ص 194).

امیرمؤمنان علی بن ابیطالب(ع) به دستور رسول اکرم(ص)، بدن ابراهیم را غسل داد و کفن کرد، آن گاه گروهی از اصحاب پیامبر(ص)، جنازه ابراهیم را تشییع کرده و در قبرستان بقیع به خاک سپردند.

* آیا رابطه‌ای میان مرگ ابراهیم و خورشید‌گرفتگی وجود داشت؟!

در تاریخ آمده است روزی که ابراهیم فرزند پیامبر درگذشت، آفتاب گرفت، گروهی تصور کردند که آفتاب برای مرگ ابراهیم گرفته است، پیامبراکرم (ص) بر فراز منبر رفت و مردم را از حقیقت امر آگاه ساخت و فرمود: هان! ای مردم! بدانید: «اِنَّ الشَّمسَ وَ القَمَرَ آیتَانِ مِن آیاتِ اللهِ یجرِیانِ بِاَمرِهِ، مُطِیعانِ لَهُ لاینکَسِفانِ لِمَوتِ اَحَدٍ وَ لا لِحَیاتِهِ؛ آفتاب و ماه نشانه‌های قدرت خدا هستند، آنها بر طبق سنن طبیعی و قوانینی که خدا بر آنها مقرر داشته است، در مسیر خاصی می‌گردند، هرگز برای مرگ کسی و یا تولد کسی نمی‌گیرند، بلکه وظیفه شما در موقع کسوف این است که نماز بگزارید». (فروغ ابدیت، ج2، آیت الله جعفر سبحانی)

*بقعه‌ای که توسط وهابیان تخریب می‌شود

از جمله بقعه‌ها، گنبد و بارگاه‌ها که در داخل بقیع به وسیله وهابیان منهدم شده است، ساختمان بقعه و حرم متعلق به جناب ابراهیم فرزند رسول خدا (ص) است، در گذشته از این جهت که پیکر «جناب ابراهیم» در کنار قبر «عثمان بن مظعون» چهاردهمین مسلمان مکه و صحابه جلیل القدر رسول خدا(ص) به خاک سپرده شده و هر دو قبر در کنار هم قرار گرفته‌اند و دارای یک گنبد بودند.