براي کنترل نگاه از گناه راهکارهايي وجود دارد که مهم ترين آن ها عبارتند از:

?ـ خداباوري: اعتقاد به خدا و يقين داشتن به اين که انسان در محضر خدا است و خدا ناظر بر تمام احوال و درون آدمي است، به انسان کمک مي کند نگاه خود را کنترل نمايد . امام صادق (ع) مي فرمايد : «فرو بستن چشم از گناه ميسر نيست مگر اين که انسان عظمت و جلال پروردگار را در قلبش مشاهده کرده باشد.»
از امام علي(ع) سؤال شد: توانايي بر کنترل چشم چگونه حاصل مي شود؟ حضرت فرمود: «اين که خود را تحت قلمرو سلطان آگاه از همه مسائل بداني و تسليم او باشي.» (?)

? ـ توجه به آثار فرو بستن چشم: اگر انسان بداند کنترل نگاه چه آثار و برکاتي دارد ، قطعاً بر ادامه آن تشويق خواهد شد.

آثار و فوائدي که بر چشم پوشي مترتب است عبارتند از :

الف) راحتي دل : کسي که چشمش را فرو بندد، دلش را آرام کرده است.
با چشم چراني انسان احساس آرامش نمي کند، زيرا احساسات و غرايز شهواني تمام ناشدني و سيري ناپذير است و نفس اماره انسان را به بدي و زشتي هر چه بيشتر وادار مي کند.
امام علي (ع) مي فرمايد : «کسي که چشم فرو بندد، دلش را صفا داده است.» (?)

ب) کشف حقايق : رسول اکرم(ص) مي فرمايد : «چشمتان را فرو بنديد تا عجائبي را ببينيد.» (?)

ج) شيريني عبادت را حس کردن : پيامبر اسلام (ص) مي فرمايد : «مسلماني چشم خود را از زن نامحرم فرو نمي بندد مگر آن که خداوند شيريني عبادتش را در دل او ايجاد مي کند.» (?)

د) تزويج حورالعين : امام صادق (ع) مي فرمايد: «کسي که نگاهش به زن نامحرمي بيفتد ، پس چشمش را به سوي آسمان افکند و يا نگاهش را فرو بندد ، خداود حورالعين را به ازدواج او در مي آورد.» (?)

? ـ توجه به عواقب چشم چراني: کسي که بداند چشم چراني چه پيامدهاي ناگواري دارد ، قطعاً به ضرر خود اقدام نخواهد کرد و نگاهش را کنترل خواهد کرد. رسول اکرم (ص) مي فرمايد: «کسي که چشمش را از حرام پر کند ، خداوند روز قيامت چشمش را از آتش پر خواهد کرد، مگر آن که توبه کند و برگردد.» (?)
در روايت ديگر مي فرمايد: «نگاه تيري از تيرهاي مسموم شيطان است.» (?)
حضرت مسيح فرمود: «از نگاه به نامحرم بپرهيزيد که بذر شهوت و رشد دهندة فسق است». (?)

? ـ طرد افکار شيطاني : براي کنترل نگاه ، بايد انديشه را از نفوذ افکار شيطاني دور نگه داشت، زيرا گام نخست در انحراف، فکر کردن درباره آن است. امام علي (ع) مي فرمايد: «کسي که در اطراف گناه بسيار بينديشد ، سرانجام به آن گناه کشيده خواهد شد.» (?)

? ـ پرهيز از عوامل تحريک زا: تخيلات تحريک کننده ، رفت و آمد در جاهايي که نامحرم است ، گفت و گو با نامحرم ، ديدن فيلم ها و عکس هاي مبتذل ، زمينه را براي چشم چراني فراهم مي کند.

? ـ دقت در دوست يابي : بررسي ها نشان مي دهد که نوجوانان ، اولين قدم هاي انحراف و تباهي را به کمک دوستان ناباب برداشته ، سپس در سراشيبي سقوط قرار گرفته اند. (??)
آلودگي و انحراف، به سرعت از طريق دوستان نااهل به افراد پاک و سالم سرايت مي کند و چشم چراني از اين قاعده مستثنا نيست.
امام علي (ع) مي فرمايد : «از معاشرت با مردم فاسد بپرهيزيد که طبيعت تو ، ناخودآگاه ناپاکي را از طبع آن ها سرقت مي کند.» (??)

? ـ ازدواج : يکي از راه هاي مؤثر در کنترل نگاه ، ارضاي صحيح غريزه جنسي از طريق ازدواج است . رسول خدا (ص) مي فرمايد : «اي گروه جوانان ! هر يک از شما که قدرت ازدواج دارد ، حتماً اقدام کند ، زيرا اين بهترين وسيله است که چشم را از نگاه هاي آلوده و عورت را از بي عفتي محافظت مي کند.» (??)

?ـ تقويت اراده : چشم چراني اگر به صورت عادت درآمده باشد ، همچون خصايص طبيعي و ذاتي ، دامنه دار و پر نفوذ مي گردد و به منزله طبيعت دوم در مي آيد . در اين حال رهايي از اين عادت ناپسند، نياز به تصميم و عزمي راسخ دارد. آن چه در شروع کار مهم است ، خواستن و انگيزه داشتن است . براي مبارزه با چشم چراني بايد دو کار انجام گيرد:
الف ) به خواسته نفس پاسخ مثبت داده نشود ،
ب) عادت پسنديده اي جايگزين گردد و خود را به کارهاي پسنديده مانند مطالعه کتاب و ورزش مشغول سازد.

پي نوشت:
? ـ بحارالأنوار ،
?? ميزان الحکمه ،
?? بحارالانوار ،
?? ميزان الحکمة ،
?? بحارالانوار ،
?? غررالحکم ،
??? محمد علي سادات ، راهنماي پدران و مادران ،
??? ابن ابي الحديد ، شرح نهج البلاغه ،
??? مکارم الاخلاق ،