شورای عالی حوزه علمیه قم
مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران
مدرسه علمیه الزهراء المرضیه (سلام الله علیها)
شهرستان اصفهان

عنوان
بررسی فقهی و حقوقی جرایم رایانه ای

استاد راهنما
سرکار خانم اشرف صدر ارحامی

پژوهشگر
فریبا اصغری

چکیده
دنیای امروزی ، تحولات بسیار سریع و شگفت آوری را در تمام شئون خود تجربه می کند . بدون شک یکی از عوامل مهم و عمده ی این تحولات ، فن آوری اطلاعات و اختراع رایانه می باشد . رایانه به موازات خدمات بی شمار خود ، به دلیل تکنولوژی پیچیده و بالا و خصوصیات منحصر به فرد ، امکان بهره بردن نادرست و تبدیل به ابزاری برای جرم دارد .
هم زمان با گسترش رایانه و گسترش شبکه های جهانی و محلی اینترنت و فضای مجازی ، ابعاد گستردهای  از مباحث فقهی و حقوقی در بخش جرایم رایانه ای پدید آمده است که نیاز به قوانین و مقررات حقوقی و احکام و مباحث فقهی را آشکار می کند . جرایم رایانه ای ، جرایمی هستند که قانون گذار ، به صراحت ، رایانه را به منزله ی موضوع یا وسیله ی آن جرایم اعلام کرده باشد.
در جرایم رایانه ای افزون بر این که رایانه می تواند موضوع جرم قرار گیرد ، جرایمی نیز به وسیله ی رایانه صورت می گیرد  . هر دو دسته از جرایم مربوط به رایانه ، بنا بر دیدگاه آیات و روایات فراوان ، حرام شمرده شده است ، زیرا شامل ادله حرمت از جمله حرمت اضرار به غیر ، حرمت تصرف غیر مجاز ، حرمت ایذاء ، حرمت ظلم ، حرمت اتلاف غیر ، حرمت تجسس و موارد دیگر می شوند و به علاوه جرایمی هستند علیه اخلاق ، عفت عمومی ، حقوق و تکالیف خانوادگی و جرایمی علیه آسایش و امنیت عمومی .
جرایم رایانه ای در برخی موارد قابل تطبیق با جرایم سنتی می باشد . بنابراین از اطلاق ماده ی قانونی در مورد جرایم سنتی برای مجازات رایانه ای می توان استفاده کرد . ازجمله در مورد واسطه گری بین دو نفر برای اعمال منافی عفت از طریق رایانه که اطلاق ماده ی 139 قانون مجازات شامل آن خواهد شد و عدم وجود قانون خاص در مورد آن ، نشان دهنده ی جرم نبودن آن  نمی باشد . ولی در برخی موارد ، جرایم رایانه ای ، نوظهور می باشد و قابل تطبیق با جرایم سنتی نیست که لازم است قانون گذار در مورد این جرایم مجازات خاصی را در نظر بگیرد .
کلید واژه : جرایم ، رایانه ، جرایم رایانه ای