شفاعت یك عامل تربیت است نه یك وسیله پارتى‏بازى و فرار از زیر بار مسئولیت. از اینجا روشن مى‏شود كه شفاعت تغییرى در اراده پروردگار نسبت به گناهكار نمى‏دهد، بلكه این گناهكار است كه با ارتباط معنوى با شفاعت كننده نوعى تكامل و پرورش مى‏یابد و به سرحدى مى‏رسد كه شایسته عفو خدا مى‏گردد.

اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا یُحِیطُونَ بِشَیْ‏ءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِما شاءَ وَسِعَ كُرْسِیُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لا یَۆُدُهُ حِفْظُهُما وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ (بقره ـ 255)

در دو مقاله قبل قسمت «اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ» را بررسی کردیم. در این نوشتار به ادامه بحث می پردازیم:

در ادامه ششمین توصیف را مطرح کرده و مى‏فرماید:” كیست كه در نزد او جز به فرمانش شفاعت كند” (مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ). این در واقع پاسخى است به ادعاى واهى بت پرستان كه مى‏گفتند ما اینها (بتها) را به خاطر آن مى‏پرستیم كه در پیشگاه خدا براى ما شفاعت كنند، همان گونه كه در آیه 3 سوره زمر آمده است: ما نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِیُقَرِّبُونا إِلَى اللَّهِ زُلْفى‏.

مشركان، خداوند را قبول داشتند «لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ» (لقمان، 25) ولى بت‏ها را شفیع مى‏دانستند: «وَ یَقُولُونَ هۆُلاءِ شُفَعاۆُنا» (یونس، 18)

آیة الكرسی، این پناهگاه موهوم را در هم مى‏كوبد و مى‏گوید: كیست كه بدون اجازه‏ ى او بتواند شفاعت كند؟ نه تنها هستى براى اوست، كارآیى هستى نیز با اذن اوست. با خیال و توهم شما، مخلوقى شفیع دیگرى نمى‏شود.

شفاعت در قیامت وجود دارد، ولى با حساب و كتاب و با اذن خداوند. اگر از كسى عملى سر مى‏زند، با اذن و اراده خداوند بوده و قیّوم بودن او خدشه بردار نیست تا بتوان در گوشه‏اى دور از خواست او كارى صورت داد.

سوال: اگر پول شخصى به عنوان امانت نزد ما باشد آیا به آن خمس تعلّق مى‌گیرد؟ جواب: خمس آن به عهده شما نیست، بله اگر علم دارید که به عین آن مال خمس تعلّق گرفته و صاحبش آن را ادا نکرده، شما در آن مال نمى‌توانید تصرّف کنید و دادن خمس آن هم از طرف شما کفایت از وظیفه صاحبش نمى‌کند. (آیة الله خامنه ای دام ظله)

سوال: آیا لباسی که قبلاً می پوشیدیم ولی یکسال نپوشیدیم خمس دارد؟
دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

در فرض سوال خمس ندارد.
سوال: آیا به سهم ارث خمس تعلق می‌گیرد؟

جواب: ارث خمس ندارد مگر آنكه یقین داشته باشید كه به مال مورث خمس تعلق گرفته و نپرداخته است كه ابتدا باید خمس مال جدا گردد و سپس تقسیم شود. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، م1754 و 1755).
سوال: اگر كسی مقداری پول برای آینده پس انداز كند تا سرمایه كار او شود آیا خمس دارد؟

جواب: بلی ـ بنا به نظر مشهور فقها به وجه مذكور خمس تعلق می‌گیرد. (استفتائات امام(ره) ج1، ص350، س18 و س21 ـ و توضیح المسائل مراجع، ج1، ص92 استفتائات مقام معظم رهبری).

سوال: پولی را كه دولت به عنوان پاداش به كارمندان می‌دهد بر آن خمس تعلق می‌گیرد؟

جواب: بنابر فتوای برخی مراجع جزء درآمد سال وصول است كه اگر تا آخر سال صرف در مخارج زندگی بشود خمس ندارد و هر چه از آن باقی بماند پرداخت خمس آن لازم است و بنابر نظر امام (ره) و مقام معظم رهبری خمس ندارد. (ر.ک استفتائات امام(ره) ج1، ص409، س191 ـ توضیح المسائل مراجع، ج2، ص70، س869).
سوال: فردی كه حقوقش زیر خط فقر است آیا دادن خمس بر او واجب است؟ اگر عمداً خمس ندهد چه حكمی دارد؟

جواب: خمس به كسی واجب می‌گردد كه پس انداز داشته باشد و درآمدش از مخارجش بیشتر باشد و اگر كسی پس اندازی نداشته باشد پرداخت خمس بر او واجب نیست. (ترجمه اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبری، چاپ وزیری، س969).

همزمان با دهه ی کرامت و میلاد امام رئوف علی ابن موسی الرضا المرتضی و مقارن با آغاز سال تحصیلی مراسم جشن با شکوهی با حضور خادمین رضوی، مدیریت حوزه های علمیه خواهران، مدیران مدارس علمیه و معاونین، طلاب جدید الورود و تعداد 300 نفر از طلاب و خانواده هایشان در مدرسه علمیه الزهرا المرضیه (س) استان اصفهان برگزار گردید.
اشرف صدر ارحامی مدیر مدرسه علمیه الزهرا المرضیه (س) هدف از برگزاری این برنامه را گسترش فرهنگ رضوی و بیان معجزات امام مهربانی از زبان خادمین رضوی عنوان کرد. وی افزود: طلاب باید با شخصیت علمی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی امام رضا (ع) آشنا شوند و آن را الگوی زندگی خود قرار دهند.
حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی ابطحی مدیر حوزه های علمیه خواهران استان اصفهان گفت: در یازدهم ماه ذی القعده سال 183 مولودی متولد شد از پدری چون موسی ابن جعفر و مادری چون نجمه خاتون و صدای تهنیت آن از مردم مدینه و از ملائکه ی آسمان ها در شهر مدینه طنین انداز شد.
وی افزود: دوران کودکی اما رضا (ع) در حکومت جباران و ظالمانی چون هارون الرشید سپری شد و در سن 35 سالگی به مقام رفیع امامت از طرف خداوند منصوب شدند و امام صادق (ع) فرمودند: امام رضا (ع) عالم آل محمد است.
وی افزود: همه ی ائمه ی ما منصوب به عند الله هستند و انتخاب مردم را مثل خلافت، سلطنت و حکومت نمی طلبد در صورتی که مردم نپذیرند ولی اگر بپذیرند حاکمیت اجتماعی پیدا می کند.
ابطحی به ابعاد علمی عالم آل رسول اشاره کرد و گفت: امام رضا (ع) با توجه به اینکه بیست سال امامت کردند علوم خود را به مردم می آموخت و از اطراف برای بهره مند شدن از علم امام می آمدند و استخاره می کردند.
وی افزود: مامون الرشید با اجبار از امام دعوت کرد که از مدینه به نیشابور بیاید و امام نه از اختیار بلکه به اجبار دعوت را پذیرفتند که البته امام در مسیر حرکت هر جا فرصت پیدا می کردند مردم را آگاه می ساختند و در زمانی که در نیشابور بودند به حدیث مشهور لا اله الا الله که از اهل بیت یکی پس از دیگری ذکر شده اشاره نمودند.
وی تصریح کرد: امنیتی که در لا اله الا الله است مشروط به شروطی است تا مستحکم باشد و آن ولایت اهل بیت علیهم السلام است که اگر این ولایت نباشد هیچ کدام از اعمال مثل نماز، روزه، زکات و خمس قابل قبول نخواهد بود.
وی افزود: اباصلت هروی از اصحاب اما رضا (ع) بود و فردی بود دانشمند، او می گوید: امام با مردم به زبان های خودشان حرف می زد فصیح تر از زبان خودشان و با تمام زبان ها آشنا بودند حتی با زبان حیوانات تا جایی که امام می شود ضامن آهو.
ابطحی گفت: علم ائمه لدنی است نه اکتسابی و نیاز به زمان هم ندارند و اهل بیت حجت خدا بر همه ی مخلوقات هستند و خداوند کسی را که حجت خود بر مخلوقات قرار می دهد همه ی علوم را به او می آموزد و لذا می بینید که اهل بیت شفاعت و الطافشان شامل مخلوقات خدا می شود.

وی در پایان گفت: آنچه در وصف اهل بیت می گوییم چیزی است در حد بضاعتمان و در حد درک و علم ما نیست که بخواهیم وصف اهل بیت علیهم السلام را بیان کنیم چطور می شود اهل بیتی را که خداوند مداحشان است انسان کنه وجودی این چهارده نور پاک را مدح کند چرا که حجت خدا بر روی زمین هستند.در ادامه این مراسم زاهدی نیا از خادمین رضوی و استاد دانشگاه ادامه داد و گفت: دو اصل از اصول اعتقادی ماست یکی اصل نبوت و یکی اصل امامت و در هر اصل دو اصل مهم است یکی موجبه و یکی مبقیه که در داستان عاشورا و نهضت حسینی این دو اصل تأثیر گذار بوده و این است که مداحان می خوانند کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود علت مبقیه نبود علت موجبه هم نبود و لذا در استحکام و دوام دین مبین اسلام تأثیر گذار بوده است.
وی افزود: تمام نعمت های بیشماری که خداوند به انسان داده است هیچ منتی بر انسان نگذاشته تنها یک جا بر ما بندگان منت گذاشته و آن مربوط به قضیه ی امامت است و ولایت.
زاهدی نیا تصریح کرد: امام فرمودند در اماکن مقدسه که برای زیارت می روید زیارت نامه هایی را بخوانید که از زبان معصوم باشد از جمله زیارت امین الله و زیارت جامعه ی کبیره که بسیار تأکید شده است و زیارت جامعه ی کبیره از طرف امام هادی (ع) انشا شده و خود یک دانشگاه امام شناسی است و به خواندن نافله نیز اشاره نمودند و قرائت زیارت عاشورا.
وی افزود: در فرازی از زیارت جامعه ی کبیره آمده که خداوند اهل بیت را که نور هستند خلق کرده و جایگاهشان را در عرش قرار داد و به فرش آورد برای اینکه واسطه ی بین ما و انسان ها با خالق باشند و این منتی است که خداوند بر ما گذاشته است به خصوص برای ما ایرانیان با وجود امام رضا (ع) در خراسان.
زاهدی نیا در پایان به داستانی از زبان یکی از خادمین که دربان بودند اشاره نمود که روزی با فردی که حالت عادی نداشته و می خواسته وارد حرم شود روبرو می شود و آن خادم اجازه ی ورود نداده و او ناراحت و متعرض به حضرت باز می گردد که این خادم بعد از استراحتش در خواب می بیند که امام به همه نظر می کند مگر او و امام به او می گوید به چه حقی اجازه ی ورود به این فرد که سالهاست با ما قهر بوده و امروز مراسم آشتی کنان داشتیم را ندادی و تو از امروز دیگر خادم ما نیستی و این لباس را همین الان از تنت بیرون بیاور.
پایان جلسه با صلوات خاصه ی امام رضا (ع) و تبرک پرچم حرم رضوی در بین مدعوین پایان یافت.